09_18 Propozycja zmian w podatku u źródła – nowe obowiązki dla podatników wypłacających wynagrodzenie za granicę
Pod koniec sierpnia 2018 r. opublikowany został projekt ustawy o zmianie między innymi ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Projekt ten określany jest niekiedy mianem „rewolucji” podatkowej z uwagi zarówno na zakres, jak i znaczenie proponowanych zmian. Jak wynika z uzasadnienia do projektu, zmiany mają na celu z jednej strony uproszczenie, a z drugiej uszczelnienie polskiego systemu podatkowego. Należy jednak zwrócić uwagę, że przewiduje on wprowadzenie licznych regulacji, które mogą spowodować powstanie nowych obowiązków po stronie przedsiębiorców, szczególnie tych działających w branży automotive.
Mając bowiem na uwadze charakter funkcjonowania polskiego przemysłu motoryzacyjnego, rodzimym przedsiębiorcom stosunkowo często przychodzi zmierzać się z aspektami związanymi z wypłacaniem opłat licencyjnych za granicę, przykładowo z tytułu wykorzystywania doświadczenia oraz wiedzy w zakresie rozwoju, projektowania czy produkcji lub za korzystanie ze znaków towarowych, a także korzystania z usług wsparcia przykładowo inżynieryjnego, doradczego czy kontrolnego.
Na szczególną uwagę zasługuje zatem propozycja wprowadzenia istotnych zmian w zakresie tzw. podatku u źródła. Zasadniczo bowiem, wypłacanie określonych wynagrodzeń na rzecz podmiotu zagranicznego może łączyć się z obowiązkiem obliczania, poboru i zapłaty właśnie podatku u źródła.
Na dzień dzisiejszy, w przypadku należności licencyjnych wysokość podatku u źródła zasadniczo wynosi 20% (na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Stawka podatku może być jednak określona w innej wysokości postanowieniami odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, w zależności od kategorii ponoszonych opłat, z reguły, zakładają całkowite zwolnienie z poboru podatku u źródła lub przewidują maksymalną stawkę tego podatku w wysokości od 5% do 15%) – w takim wypadku podatnik odprowadza podatek w wysokości wynikającej z postanowień odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Tymczasem, wspomniany projekt zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że w przypadku gdy kwota należności, od których należy pobrać podatek u źródła wypłacanych jednemu (tj. temu samemu) kontrahentowi przekracza 2.000.000 PLN:
- podatnik ma być zobowiązany do pobrania od tej kwoty podatku w wysokości wynikającej z odpowiednich przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. w przypadku należności licencyjnych – w wysokości 20%) – bez możliwości zastosowania zwolnienia lub stawki podatku wynikającej z odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
- w przypadku, w którym kwota ta (tj. kwota wypłaconych dywidend lub opłat licencyjnych) nie może zostać ustalona, przyjęte ma być domniemanie, iż wynosi ona 2.000.000 PLN;
- zwrot wpłaconego podatku u źródła w wysokości różnicy faktycznie wpłaconej kwoty podatku i kwoty wynikającej z postanowień odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ma być możliwe jedynie na wniosek podatnika oraz pod warunkiem dostarczenia odpowiednich dokumentów w okresie do 6 miesięcy od złożenia wniosku;
- rozliczanie podatku u źródła na zasadach zbliżonych do obecnie stosowanych (tj. zastosowanie zwolnienia lub stawki podatku wynikającej z postanowień właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) będzie mogło mieć miejsce jedynie pod warunkiem złożenia odpowiedniego oświadczenia, wraz z wymaganymi dokumentami przez kierownika jednostki.
Wejście w życie zmian w zakresie podatku u źródła w powyżej zarysowanym kształcie może zatem negatywnie odbić się na płynności polskich przedsiębiorców, wypłacających określone rodzaje wynagrodzeń (w tym między innymi należności licencyjnych) na rzecz zagranicznych podmiotów.
Ryzyko to należy uznać za tym bardziej istotne w sytuacji, w której umowy o współpracy zawarte z zagranicznymi kontrahentami zakładają, że to na wypłacającym wynagrodzenie (tj. na polskim podatniku) spoczywa w całości ciężar ekonomiczny związany z podatkiem u źródła (tzw. klauzulagross-up), co stanowi dość częste zjawisko w praktyce gospodarczej. W takim bowiem wypadku, jak wskazują organy podatkowe, kwotę podatku u źródła należy obliczyć zgodnie z tzw. metodąod sta(a niew stu), co w praktyce przekłada się na wyższą kwotę płaconego podatku u źródła (innymi słowy – należy dokonać ubruttowienia wypłacanego wynagrodzenia).
Podsumowując, w przypadku wejścia w życie proponowanych zmian w ich obecnym kształcie, w przypadku przedsiębiorców wypłacających między innymi należności licencyjne na rzecz podmiotów zagranicznych, koniecznym może okazać się odpowiednie przygotowanie do sprostania nowym obowiązkom podatkowym w zakresie podatku u źródła.
Michał Zwyrtek – Dyrektor w Dziale Prawno-Podatkowym PwC
Dawid Długosz – Starszy Konsultant w Dziale Prawno-Podatkowym PwC
Hubert Gregorski – Konsultant w Dziale Prawno-Podatkowym PwC