01_Ulga B+R - jeszcze nie jest za późno na skorzystanie z niej w rozliczeniu za 2020

Czym jest działalność badawczo-rozwojowa?

Bezpośrednia definicja została zawarta art. 4a pkt. 26-28 Ustawy CIT oraz art. 5a pkt. 38-40 Ustawy PIT. Uregulowanie znalazło się również w ustawie – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce – art. 4 ust. 2. Odnosząc się do powyższych przepisów możemy mówić o trzech obszarach działalności badawczo-rozwojowej:

Działalność badawczo-rozwojowa – to działalność twórcza obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań;

Badania naukowe– rozróżniamy dwa rodzaje prac:

• badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
• badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług, lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Prace rozwojowe– to działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Jak widać, do działalności badawczo-rozwojowej, przedsiębiorcy nie potrzebują specjalnych laboratoriów, specjalistów czy skomplikowanych badań. Ulga jest skierowana do wszystkich podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą w Polsce, są opodatkowani podatkiem dochodowym i wprowadzają do swojej firmy nowe produkty lub ulepszają już istniejące wersje bez tworzenia nowej technologii.

Kto może korzystać z ulgi?

Działalność musi być twórcza. Jest to fakt bezsprzeczny, by skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową. Jednak, aby podatnik mógł skorzystać z ulgi musi spełnić również dodatkowe warunki:

• musi ponieść koszty na działalność badawczo-rozwojową,
• koszty te muszą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy CIT lub PIT,
• koszty muszą mieścić się w zamkniętym katalogu kosztów uzyskania przychodów,
• należy wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej w prowadzonej ewidencji, o której mowa w ustawie PIT i CIT,
• w zeznaniu rocznym podatnik musi wykazać koszty kwalifikowane, które podlegają odliczeniu,
• kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie może przekraczać określonych ustawowo limitów,
• koszty kwalifikowane nie zostały podatnikowi w żadnej formie zwrócone.

Czym są te koszty kwalifikowane?

Co bardzo istotne, są to koszty, które zostały uprzednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodu według zasad ogólnych wynikających z prawa podatkowego.

Katalog kosztów kwalifikowanych został ujęty w art. 26e ustawy PIT oraz w art. 18d ustawy CIT. Możemy do nich zaliczyć:

• wynagrodzenia pracowników w części związanej z działalnością B+R oraz związane z nimi składki na ubezpieczenia społeczne,
• wynagrodzenia z tytułu umów zlecenia lub o dzieło w części związanej z działalnością B+R, oraz związane z nimi składki na ubezpieczenia społeczne,
• nabycie sprzętu specjalistycznego (który nie jest środkiem trwałym) oraz materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością B+R,
• ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmioty, o których mowa w przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od nich wyników prowadzonych przez nich badań naukowych, na potrzeby działalności B+R,
• odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności B+R, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem,
• nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności B+R, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem,
• wskazane koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
• odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności B+R, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali, które są odrębną własnością (z zastrzeżeniem centrów badawczo-rozwojowych).

Podatnicy, którzy posiadają status centrum badawczo-rozwojowego, mają prawo uznać za koszty kwalifikowane, na zasadach określonych w ustawie CIT, także:

odpisy amortyzacyjne od budowli, budynków i lokali, które są odrębną własnością i które są wykorzystywane w prowadzonej działalności B+R,

• koszty dot. ekspertyz, opinii (wymienione w pkt 4) ponoszone na rzecz podmiotów innych niż jednostki naukowe.

Jak skorzystać z ulgi B+R?

Ulga to możliwość podwójnego odliczania od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działalność zaliczonych już prędzej do kosztów uzyskania przychodów – czyli kosztów kwalifikowanych. Jednak kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Jeśli w danym roku podatkowym wystąpi strata albo gdy wielkość dochodu jest niższa od kwoty przysługujących odliczeń to przedsiębiorca nie traci możliwości odliczenia kosztów. Odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – przedsiębiorca dokonuje w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Ponadto odliczenia podatnik dokonuje w zeznaniu rocznym na podstawie wyodrębnionej ewidencji księgowej kosztów kwalifikowanych.

Dostępne są formularze, na podstawie których przedsiębiorcy odliczają ulgę B+R. Są to załącznik do głównego zeznania podatkowego tj. PIT-BR do PIT-36 bądź PIT-36L albo CIT-BR do zeznań CIT-8, CIT-8A, CIT-8B. Przedsiębiorca, który składa deklarację roczną, wypełnia załącznik i dołącza go do zeznania podstawowego, aby wykazać wysokość należnej ulgi.

Podatnicy, którzy złożyli już zeznania podatkowe, a chcieliby jednak skorzystać z ulgi – mogą złożyć korektę rocznego zeznania podatkowego.

Zmiany 2020 w uldze B+R – „rozwiązania COVID”

Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw wprowadza bardzo ważną zmianę w uldze badawczo-rozwojowej.

Ustawodawca zamieścił bowiem przepisy, które umożliwiają wcześniejsze uwzględnienie kosztów kwalifikowanych w rozliczeniach podatkowych przedsiębiorstw. Zgodnie z ich treścią, koszty kwalifikowane, które zostały poniesione przez przedsiębiorców w 2020 roku na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, podatnicy mogą odliczyć również od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczki.

Należy jednak szczególną uwagę zwrócić na powiązanie działalności z COVID-19. Odnosząc się do art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych powiązanie to oznacza wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków, w tym społeczno-gospodarczych, choroby.

Maciej Żukowski                                   Łukasz Karpiesiuk                    

Partner                                                Partner                        
maciej.zukowski@ssw.solutions            lukasz.karpiesiuk@ssw.solutions

Tel: +48 538 559 399                            Tel: +48 785 299 797