11_Podsumowanie planowanych zmian w podatkach w 2018r.

Nowe plany Ministerstwa Finansów w zakresie uszczelniania systemu podatkowego
W dniu 12 lipca 2017 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy zmieniający przepisy ustaw CIT i PIT. Najnowsza wersja projektu ustawy została opublikowana 2 października 2017 r. W dniu 3 października 2017 r. projekt został przyjęty przez Radę Ministrów.
Projektowana ustawa w ramach działań uszczelniających system podatków dochodowych przewiduje m.in.:
•    wprowadzenie tzw. minimalnego podatku dochodowego w odniesieniu do podatników posiadających nieruchomości komercyjne o znacznej wartości (np. galerie handlowe);
•    wyodrębnienie w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych źródła przychodów
•    w postaci zysków kapitałowych oraz rozdzielenie dochodów uzyskiwanych z tego źródła od pozostałych dochodów podatnika;
•    modyfikację przepisów dotyczących tzw. niestatecznej kapitalizacji (thin cap);
•    wprowadzenie przepisów limitujących, powyżej progu kwotowego uwzględniającego potrzeby wynikające z działalności operacyjnej przedsiębiorstwa, wysokość kosztów uzyskania przychodów związanych z zawieranymi przez podatników podatku CIT umowami na określone usługi niematerialne;
•    zwolnienie z podatku u źródła dla różnych kategorii dochodów dywidendowych.
Projektowane zmiany są kolejnym działaniem rządu zmierzającym do uszczelniania systemu podatkowego i w istotnym zakresie stanowią implementację dyrektywy ATAD.
Projekt nowelizacji ustawy o VAT wprowadzający mechanizm podzielonej płatności – tzw. split payment
W dniu 9 listopada 2017 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadzającą m.in. mechanizm podzielonej płatności, czyli tzw. split payment. Głównym celem nowelizacji ma być zapewnienie większej stabilności wpływów z tytułu podatku od towarów i usług (dalej: VAT) jak i też zapobieganie unikania płatności VAT. Efektem tych zmian ma być większe bezpieczeństwo podatkowe, pewność prowadzenia działalności oraz zachowanie równych zasad konkurencji.  Przepisy te mają wejść w życie od 1 kwietnia 2018 r.
Zgodnie z brzmieniem ustawy płatność za fakturę zakupową z wykazaną kwotą podatku będzie mogła zostać dokonana w mechanizmie podzielonej płatności (przy użyciu specjalnego komunikatu przelewu), w którym zapłata kwoty odpowiadająca całości albo części kwoty podatku z otrzymanej faktury jest dokonywana na specjalny rachunek VAT , natomiast zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto jest dokonywana na rachunek bankowy kontrahenta, albo jest rozliczana w inny sposób.
Mechanizm podzielonej płatności będzie dotyczyć wyłącznie transakcji realizowanych w złotych na konto prowadzone w walucie polskiej. Dla każdego rachunku rozliczeniowego przedsiębiorcy prowadzonego w walucie polskiej banki będą zobowiązane otworzyć dodatkowy rachunek V AT. Otwarcie rachunku nie powinno wiązać się z żadnymi dodatkowymi obciążeniami administracyjnymi czy kosztami po stronie przedsiębiorców (brak nowych umów, brak  opłat za otwarcie). Na wniosek podatnika możliwe także będzie stworzenie rachunku VAT do więcej niż jednego rachunku rozliczeniowego w danym banku.
Kwoty zgromadzone na rachunku VAT będą mogły zostać zadysponowane przez przedsiębiorcę w ograniczony sposób, w szczególności:  
1.    zostać wykorzystane do zapłaty kwoty VAT wynikającej z faktury zakupowej w systemie mechanizmu podzielonej płatności;
2.    zostać wykorzystane do zwrotu należności wynikającej z faktury sprzedażowej (w przypadku korekty);
3.    zostać wykorzystane do przeksięgowania między rachunkami VAT przedsiębiorcy w ramach tego samego banku;
4.    zostać wykorzystane do zapłaty zobowiązania bądź sankcji w VAT.
Środki zgromadzone na rachunku VAT mogą być również oprocentowane - w zależności od uzgodnień pomiędzy przedsiębiorcą a bankiem. Należne odsetki od środków zgromadzonych na rachunku VAT są dopisywane do rachunku rozliczeniowego przedsiębiorcy.
Nowelizacja ustawy przewiduje dobrowolność w zakresie wyboru metody płatności przez nabywcę. Jednakże nie powinno się realizować przelewu przy wykorzystaniu mechanizmu co do kontrahenta nie posiadającego aktywnego rachunku VAT. Płatność taka może bowiem okazać się nieskuteczna.
Podstawowymi korzyściami wynikającymi z wprowadzenia mechanizmu podzielonej płatności przez przedsiębiorców ma być ograniczenie  ryzyka podatkowego w zakresie VAT. W szczególności:
•    Zapłata mechanizmem podzielonej płatności będzie skutkować domniemaniem działania w dobrej wierze;
•    Zapłata mechanizmem podzielonej płatności co do zasady eliminuje ryzyko zastosowania przepisów o solidarnej odpowiedzialności i sankcji VAT (chyba, że przedsiębiorca ma świadomość dokonywania zapłaty na rzecz podmiotu nieistniejącego, za czynności niewykonane lub takie które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy albo też kwoty na fakturze są niezgodne z rzeczywistością);
•    W przypadku zaległości podatkowej wynikającej z deklaracji, w której 95% faktur zakupowych zostało opłaconych mechanizmem podzielonej płatności, nie stosuje się podwyższonej stawki odsetek od zaległości (do wysokości dwukrotności VAT naliczonego wskazanego w danej deklaracji);
•    W przypadku zapłaty zobowiązania w VAT w całości z rachunku VAT przed terminem zapłaty tego zobowiązania, istnieje możliwość obniżenia kwoty zobowiązania o kwotę odpowiadającą wartości zobowiązania odniesioną do stopy referencyjnej NBP i ilości dni, o którą przyspieszono zapłatę podatku;
•    Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na wnioskowanie o zwrot VAT na rachunek VAT, zwrot taki zostanie przekazany na rachunek VAT przedsiębiorcy w terminie 25 dni od dnia złożenia wniosku i deklaracji (następnie przedsiębiorca może zadysponować kwotą na rachunku VAT).
Natomiast podstawowym ograniczeniem mechanizmu podzielonej płatności jest jego stosowanie do wyłącznie do poszczególnych faktur zakupowych oraz do transakcji krajowych rozliczanych w walucie polskiej. W praktyce obrotu gospodarczego stosowanie tego mechanizmu nierzadko będzie mogło dotyczyć tylko części płatności.
W konsekwencji przedsiębiorca przed podjęciem decyzji o wprowadzeniu mechanizmu podzielonej płatności powinien dokonać w pierwszej kolejności identyfikacji dostawców oraz faktur co do których istnieje możliwość zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, a także klientów mogących potencjalnie korzystać z tego mechanizmu. Następnym krokiem winno być oszacowanie kosztów organizacyjno-finansowych stosowania tego mechanizmu, a także jego wpływu na płynność finansową przedsiębiorcy oraz kontakty handlowe z kontrahentami.
Ulga B+R – istotny wzrost odpisów od 2018 roku oraz dopuszczenie odliczenia umów cywilnoprawnych
Projekt nowej ustawy zgłoszonej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zakłada daleko idące uatrakcyjnienie warunków korzystania z funkcjonującej od 1 stycznia 2016 r. ulgi badawczo-rozwojowej.
Zgodnie z obecnymi zasadami podatnicy mogą odliczyć w ramach Ulgi B+R jedynie koszty pracownicze ponoszone w związku z zatrudnieniem osób na umowę o prace. Natomiast projekt ustawy przewiduje, że prawo do odliczenia obejmie również koszty osób zatrudnionych przez podatników dla celów działalności B+R na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia.
Nowe przepisy doprecyzowują również, że z Ulgi B+R będą mogli skorzystać także podatnicy, którzy w roku podatkowym prowadzili działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie stanowią kosztów prowadzenia działalności objętej tym zezwoleniem.
Projekt ustawy zakłada specjalne traktowanie dla podmiotów posiadających status CBR. Według proponowanych zapisów CBR będzie mogło odliczać w Uldze B+R 150% poniesionych kosztów kwalifikowanych, do których będzie mogło zaliczyć amortyzację budynków i budowli, a także nabyte ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i równorzędne od podmiotów innych niż jednostki naukowe (czego nie mogą robić pozostałe podmioty).
10 maja br. projekt ustawy został zgłoszony przez rząd do konsultacji publicznych. Zgodnie z założeniami Ministerstwa, zmiany w zakresie funkcjonowania Ulgi B+R mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.
Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jedno konto i nowe identyfikatory płatników ZUS już od 1 stycznia 2018 roku
18 maja 2017 r. Prezydent RP podpisał Ustawę z dnia 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Celem znowelizowanej ustawy jest, między innymi, wprowadzenie indywidualnych rachunków składkowych dla płatników składek, na które dokonywana będzie jedna wpłata na wszystkie należności, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych [dalej: ZUS]. Nowe przepisy wchodzą w życie stopniowo, z tym że te dotyczące wprowadzenia indywidualnych rachunków składkowych wejdą w życie 1 stycznia 2018 roku.
W aktualnym stanie prawnym płatnicy składek mają obowiązek opłacania składek na wskazane przez ZUS rachunki bankowe odrębnymi wpłatami w podziale na:
•    ubezpieczenia społeczne (składka emerytalna, rentowa, chorobowa i wypadkowa),
•    ubezpieczenie zdrowotne,
•    Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
•    Fundusz Emerytur Pomostowych.
Według znowelizowanych przepisów, każdemu płatnikowi składek zostanie nadany przez ZUS numer indywidualnego rachunku składkowego. Wpłata dokonana na taki rachunek będzie jednoznacznie identyfikowała płatnika, w związku z czym przelewy nie będą musiały zawierać dodatkowych identyfikatorów. Co istotne, nowe przepisy likwidują dotychczasową praktykę wysyłania kilku oddzielnych przelewów. Po wejściu w życie nowych zasad, każdy płatnik wykona tylko jeden zbiorczy przelew do ZUS.
Zgodnie z nowymi regulacjami, zmianie ulegną również zasady zaliczania wpłat dokonywanych przez płatników składek na ich indywidualne rachunki składkowe – w pierwszej kolejności będą rozliczane najstarsze należności według terminu wymagalności tj. od najwcześniejszej daty powstania należności. Przedmiotowa zmiana ma na celu, co do zasady zahamowanie narastania odsetek za zwłokę, w przypadku zadłużenia na koncie płatnika oraz ograniczenie przedawniania się należności z tytułu odsetek.
Kontakt:
Michał Zwyrtek
dyrektor w dziale prawno-podatkowym PwC
mail
Krzysztof Winski
menedżer w dziale prawno-podatkowym PwC
Olga Jędrzejewska
konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC